ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 2023/178
Karar Sayısı : 2024/125
Karar Tarihi : 27/6/2024
R.G.Tarih-Sayı : 2/10/2024-32680
•….ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklarda arabulucuya başvurulması dava şartı olarak öngörülmüş olmakla birlikte Kanun’da özellikle arabulucuya taraf teşkilinin sağlanmasına yönelik çeşitli yetkilerin tanındığı, böylelikle arabuluculuk sürecinin sağlıklı yürütülmesine yönelik Kanun’da yeterli güvencelere yer verildiği anlaşılmaktadır. Bu güvencelerle birlikte Kanun’da arabulucunun taraflara ulaşamaması durumunda arabuluculuk faaliyetini her zaman sonlandırabilmesine imkân tanınmıştır. Ayrıca arabuluculuk süreci en fazla dört hafta süreyle sınırlandırılmak suretiyle dava açılmasındaki belirsizlik de ortadan kaldırılmıştır. Arabuluculuk sürecinden sağlanabilecek faydalar ile söz konusu uyuşmazlıkların niteliği dikkate alındığında dört haftalık sürenin de makul olmadığı söylenemez.
•Bu itibarla kuralda kişiler ile kamu yararı arasındaki dengenin korunduğu, kuralla mahkemeye erişim hakkına getirilen sınırlamanın kişilere orantısız bir külfet yüklemediği ve ölçülü olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Gaziantep gibi hızlı gelişen ve ticaretin yoğun olduğu bir şehirde, uyuşmazlıkların çözümünde arabuluculuk sistemi önemli bir rol oynamaktadır. 27 Haziran 2024 tarihli Anayasa Mahkemesi kararlısı, ortaklığın giderilmesi davalarında arabuluculuğun dava şartı olarak belirlenmesini ele almış ve bu sistemin hukuki altyapısına yönelik önemli değerlendirmeler yapmıştır.
Anayasa Mahkemesi’nin Değerlendirmesi
Anayasa Mahkemesi’nin 2024/125 sayılı kararı, arabuluculuğun dava şartı olmasının mahkemeye erişim hakkına getirdiği sınırlamaların orantılı ve meşru olduğunu vurgulamıştır. Kararda, şu temel noktalar dikkat çekmektedir:
- Arabuluculuğun Hukuki Temelleri: Kanun, arabuluculuğun sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için gerekli düzenlemeleri ve güvenceleri sağlamıştır. Arabuluculara, taraf teşkili konusunda yetkiler tanınmış ve bu sürecin maksimum dört hafta içinde sonuçlanması şartı getirilerek belirsizliklerin önüne geçilmiştir.
- Mahkemeye Erişim Hakkı: Mahkeme, arabuluculuk sürecinin mahkemeye erişim hakkına getirdiği sınırlamaların, kamu yararı ile bireylerin hakları arasındaki dengeyi bozmadığını ifade etmiştir. Dört haftalık süre, dava açma sürecini hızlandırmakta ve tarafların uzlaşıya varması için yeterli bir zemin oluşturmaktadır.
- Külfet ve Orantı: Kararda, arabuluculuğun taraflara orantısız bir külfet getirmediği ve uyuşmazlıkların çözümü için etkili bir yol olduğu belirtilmiştir.
Gaziantep’te Arabuluculuğun Önemi
Gaziantep, ekonomik faaliyetlerin ve ortaklıklı şirket yapılarının yoğun olduğu bir şehirdir. Bu yapı, ortaklığın giderilmesine yönelik uyuşmazlıkların sıkça yaşandığı bir ortam yaratmaktadır. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı, Gaziantep’teki arabuluculuk süreçlerinin hem hukuki altyapısını güçlendirmekte hem de ticari hayatta belirsizliklerin önüne geçilmesini sağlamaktadır.
Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?
Gaziantep’teki arabuluculuk merkezlerinde, tarafların uyuşmazlıklarını çözmek için uzman arabulucular görev yapmaktadır. Süreç genellikle şu şekilde işlemektedir:
- Başlangıç: Arabuluculuk, bir tarafın başvurusuyla başlar.
- Taraf Teşkili: Arabulucu, taraflarla iletişim kurarak toplantılar düzenler.
- Çözüm Aşaması: Arabulucu, taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü için yönlendirmelerde bulunur.
- Sonlandırma: Dört haftalık süre sonunda tarafların uzlaşısı sağlanırsa bir anlaşma metni hazırlanır; aksi takdirde süreç sonlandırılır ve dava aşamasına geçilir.
Sonuç
Anayasa Mahkemesi’nin ortaklığın giderilmesine ilişkin arabuluculuk kararı, Gaziantep’teki uyuşmazlık çözüm mekanizmalarının gelişimini desteklemektedir. Arabuluculuk, hem bireyler hem de şehrin ticari ekosistemi için etkili bir araç olma özelliğini taşımaktadır. Gaziantep’te bu sistemi etkili bir şekilde kullanmak, hem hukuki uyuşmazlıkların çözümünde zaman kazandıracak hem de taraflar arasındaki güveni artıracaktır.
