Kişiler ne zaman arabulucuya başvurur?
Arasında hukuki bir uyuşmazlığı olan kişiler bunu çözmek için üçüncü bir kişinin yardımına ihtiyaç duyduğu her zaman arabulucuya başvurabilir. Türkiye’de arabuluculuğa dava açılmadan önce ya da dava sırasında başvurulabilir. Dava öncesi arabuluculukta taraflar anlaşmaya varırlarsa artık davaya gerek kalmayacaktır. Taraflar dava açıldıktan sonra hâkimler tarafları arabuluculuk hakkında bilgilendirilirler. Arabuluculuğa gitmek isterlerse hâkim duruşmayı en çok iki kez üç aya kadar erteleyebilir. Taraflar anlaşırlarsa mahkeme davayı görmeyi bırakır ve artık tarafların anlaştıkları metin geçerli olur. Anlaşamazlarsa dava kaldığı yerden devam eder ve olay hakkında mahkeme karar verir.
ARABULUCUYA NE ZAMAN GİDİLİR?
Karşı tarafla aranızda uyuşmazlık çıktıktan ve fakat mahkeme veya tahkime başvurmadan önce arabulucuya gidebileceğiniz gibi mahkemeye dava açtıktan sonra da arabulucuya gidebilirsiniz.
TÜM DAVALAR ARABULUCULUK KAPSAMINDA MI?
Elbette tüm davalar arabuluculuk kapsamında değildir. Arabuluculuk ancak tarafların serbest iradeleriyle karar verebilecekleri konularda mümkündür. Tarafların sözleşme konusu yapamayacakları konularda örneğin ceza davalarında, nüfus kaydına ilişkin davalarda veya çocukların velayetine ilişkin davalarda arabuluculuk mümkün değildir.
ARABULUCUYA BAŞVURU ÜCRETİ
Süreç sonuçlanıncaya kadar arabuluculuk sürecinde taraflar, davadan farklı olarak herhangi bir harç yatırmak zorunda olmayıp, tebligat, bilirkişi, tanık ve keşif gibi giderler de ödemezler. Sadece, faaliyet süresine göre arabulucuya, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesine uyarınca ücret ödenir. Ayrıca, özel bir toplantı yeri vs. gerekiyorsa, bu masrafların ödenmesi gerekir. Taraflar eğer avukatları ile bu sürece katılacaklarsa avukatlarına da ücret ödeyeceklerdir. Taraflar aksini kararlaştırmadıkça, arabuluculuk sürecindeki tüm masrafları eşit olarak karşılayacaklardır.
ARABULUCUYA BAŞVURDUKTAN SONRA ZAMANAŞIMI VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE
Arabuluculuk çerçevesinde ifade edilen bilgilere göre, gerekli başvurular arabuluculuk bürosuna yapıldığı tarihten itibaren son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar söz konusu olan sürede zamanaşımı durur. Hak düşürücü süre ise işlemez. Böylelikle herhangi bir konuda uyuşmazlık içerisinde olan kişiler, herhangi bir endişe hali duymadan arabuluculuk başvurusu yapabilir.
ARABULUCULUKTA ANLAŞMAYA VARILMASI DURUMUNDA DAVA AÇILIR MI?
Arabulucuya başvurduktan sonraki süreç içerisinde en temel amaç, uyuşmazlığın giderilmesidir. Her iki tarafın da temel amacı, sorunların mahkemeye başvurmak zorunda kalmadan çözüme kavuşturulmasıdır. Bu sebeple arabuluculuk faaliyetinin sonunda tarafların anlaşma sağlaması ve anlaşma belgesinin imzalanması durumunda tekrar dava açılmasına gerek yoktur.
Bir örnek ile pekiştirmek gerekirse; işçi ve işveren arasında bir alacak uyuşmazlığı olduğu varsayılsın. Arabulucuya başvurduktan sonra söz konusu uyuşmazlığın giderilmesi, tarafların da bu uyuşmazlığın giderildiğine yönelik anlaşma belgesini imzalaması üzerinde tekrar mahkeme açılmasına gerek yoktur. Çünkü söz konusu belge, mahkeme ilamı gibi geçerliliği olan bir belgedir.
DAVA AÇILABİLECEK DURUMLAR HANGİLERİDİR?
İki tarafın da arabuluculuk başvurusu yapmış olmasına rağmen, arabulucuya başvurduktan sonra taraflardan birinin görüşmeye gelmemesi; görüşmeye gelmiş olsa dahi bir uyuşma halinin söz konusu olmaması, yani süreç sonucunda anlaşma sağlanamaması durumunda görevli arabulucu tarafından son tutanak düzenlenir. Taraflardan biri ise arabulucu tarafından düzenlenen ve anlaşmaya varılamadığını ifade eden söz konusu evrakı dilekçesine ekleyerek dava açabilir.
Kimi durumlarda ise dava açılmadan önce arabuluculuk başvurusu yapmış olmak zorunludur. Böyle durumlarda dava açabilmek için arabulucu tarafından düzenlenen evrak mutlaka mahkemeye sunulmalıdır. Aksi durumda mahkeme tarafa bir haftalık süre verecek, süre içerisinde de evrakın sunulmaması durumunda ise dava usulden ret yiyecektir.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
