Hukuk uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Yönetmeliği’nde, arabulucuların hak ve yükümlülükleri düzenlenmiştir. Arabulucu unvanına sahip olanlar, kanunun belirlemiş olduğu yetkileri kullanarak hizmetlerini sunabiliyor. Yapılan kanuni düzenlemeye göre arabulucu siciline kayıtlı olan kişiler süreci bizzat yürütür ve işlemlerin yürütülmesi için üçüncü bir kişiyi görevlendiremezler.
Arabulucular, kendilerine bildirim yapıldıktan sonra süreci başlatır ve yapılacak işlemlerle ilgili tarafları bilgilendirir ve arabulucu unvanını gösterir. Uyuşmazlık konusu alanına göre arabulucu seçimi yapılır. Her arabulucu, meslek ilkelerine göre davranmak zorundadır.
Uyuşmazlık çözüm sürecinde hem arabulucunun hem de tarafların belirli hak ve sorumlulukları vardır. Arabulucu ilk görüşmede taraflara bu sorumluluklar hakkında bilgi vererek sürecin etik ilkelerine göre yürütülmesini sağlamaya başlar.
Arabulucu Taraflarla Görüşme Yaparken Nelere Dikkat Etmelidir? Hangi Yollarla İletişim Kurabilir?
Arabulucu, tarafların her biri ile ayrı ayrı veya birlikte görüşebilir. Bu amaçla her türlü iletişim aracını kullanabilir. Arabulucu, arabuluculuk faaliyetine ilişkin işlem ve eylemlerin doğru uygulandığına dair başlangıcından sona ermesine kadar sürece ilişkin önemli hususları belgelendirir. Belge, arabulucu, taraflar ile varsa tarafların kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır. Belge, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmaz ise sebebi belirtilmek sureti ile sadece arabulucu tarafından imzalanır.
Arabulucunun Görevini Özenle ve Tarafsız Biçimde Yerine Getirmesi
Arabulucuların yükümlülükleri arasında bir diğer yükümlülük, görevini yürütürken her türlü özeni gösterme gereğidir. Arabulucu görevini özenle ve bizzat kendisi yerine getirmek zorunda olup, bu görevini kısmen dahi olsa bir başkasına devredemez.
Arabulucuların yükümlülükleri arasında en önemlilerinden biri de, görevini tarafsız bir biçimde yerine getirme gerekliliğidir. Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini yürütürken tarafsız davranmak zorunda olup, tarafsızlığı hakkında şüpheye yol açacak tutum ve davranışta bulunamaz. Arabulucu olarak görevlendirilen kimse, tarafsızlığından şüphe edilmesini gerektirecek önemli hâl ve şartların varlığı veya bu hâl ve şartların sonradan ortaya çıkması hâlinde, tarafları bilgilendirmekle yükümlüdür. Bu açıklamaya rağmen taraflar, arabulucudan görevi üstlenmesini birlikte talep ederlerse, arabulucu bu görevi üstlenebilir yahut üstlenmiş olduğu görevi sürdürebilir. Arabulucu, taraflar arasında eşitliği gözetmekle yükümlüdür. Arabulucu, bu sıfatla görev yaptığı uyuşmazlık ile ilgili olarak açılan davada, daha sonra taraflardan birinin avukatı olarak görev üstlenemez.
Arabulucular İçin Reklam Yasağı Var Mıdır?
Arabulucuların iş elde etmek için reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılı kâğıtlarında arabulucu, avukat ve akademik unvan ile sicil numarası haricinde başka sıfat kullanmaları yasaktır. Dolayısıyla, bu şekilde, arabulucuların yükümlükleri arasında, reklam yasağına uymak da bulunmaktadır.
Arabulucuya Başvuru Süresi Nedir?
Uyuşmazlığın tarafları gerek dava açılmadan önce gerekse dava açıldıktan sonra arabulucuya başvurmak konusunda anlaşabilirler (6325 sayılı Arabuluculuk Kanunu md.13). Bu nedenle, taraflar arabulucuya gitme konusunda anlaştığı müddetçe uyuşmazlığın her aşamasında arabuluculuk kurumuna başvurulabilir.
Dava açılması halinde mahkeme de tarafları arabulucuya başvurmak konusunda bilgilendirebilir veya teşvik edebilir. Uyuşmazlığın taraflarından biri, dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra, diğer tarafa arabulucuya başvurma konusunda bir teklif sunabilir. Arabulucuya başvurma konusunda karşı tarafa iletilen teklif, 30 gün içinde olumlu cevaplanmazsa reddedilmiş kabul edilir.
Dava açıldıktan sonra tarafların birlikte arabulucuya başvuracaklarını beyan etmeleri halinde yargılama, mahkemece üç ayı geçmemek üzere ertelenir. Bu süre, tarafların mahkemeye yeniden birlikte başvurusu üzerine üç aya kadar uzatılabilir
Arabuluculuk Sürecinde Tarafların Hak ve Yükümlülükleri Nelerdir?
Arabuluculuk, mahkeme dışı bir çözüm yöntemi olmasına rağmen, tarafların uzlaşma sürecinde bazı hak ve yükümlülükleri vardır. Arabuluculuk sürecinin bir anlaşmayla neticelenmesi halinde anlaşmanın uygulanabilesi; anlaşma sağlanamadığı takdirde, tarafların ileride dava hakkını hak kaybına yol açmadan kullanabilmesi için bazı güvence mekanizmaları oluşturulmuştur.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
